trefwoord
De menselijke maat: terug naar wat echt telt in organisaties
In een wereld die steeds meer draait om cijfers, efficiency en technologie, klinkt de roep om de menselijke maat steeds luider. Of het nu gaat om overheidsbeleid, bedrijfsleven of maatschappelijke organisaties - overal zien we de behoefte om de mens weer centraal te stellen. Maar wat betekent 'de menselijke maat' eigenlijk? En hoe implementeer je dit in je organisatie? Deze pagina biedt inzicht in de beste boeken, auteurs en artikelen over dit belangrijke thema.
Wat is de menselijke maat?
De menselijke maat gaat over het centraal stellen van mensen in plaats van systemen, procedures of winstcijfers. Het is een benadering waarbij organisaties en beleid worden afgestemd op menselijke behoeften, mogelijkheden en beperkingen. In essentie betekent het dat we mensen niet reduceren tot nummers, maar ze behandelen als individuen met unieke omstandigheden en behoeften.
Marie-José Gilsing
De menselijke maat
Dit boek vormt een uitstekende introductie tot het onderwerp. A.J.H. Haak en Marie-José Gilsing pleiten voor het hervinden van de menselijke maat in een zakelijke wereld die steeds meer gedomineerd wordt door systemen en procedures, en bieden concrete handvatten om dit in de praktijk vorm te geven.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Waarom de menselijke maat onder druk staat
De laatste decennia hebben schaalvergroting, digitalisering en bureaucratie de menselijke maat in veel organisaties onder druk gezet. Systemen en procedures zijn vaak zo ingericht dat ze efficiënt zijn voor de organisatie, maar niet altijd rekening houden met de menselijke dimensie. Dit heeft geleid tot situaties waarin burgers, klanten en medewerkers zich niet gezien of gehoord voelen.
Jesse Frederik
Zo hadden we het niet bedoeld
In 'Zo hadden we het niet bedoeld' laat Jesse Frederik op indringende wijze zien hoe het gebrek aan menselijke maat in de uitvoering van het toeslagenbeleid leidde tot tragische gevolgen voor duizenden gezinnen. Een pijnlijk voorbeeld van wat er kan gebeuren als systemen en regels belangrijker worden dan mensen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De menselijke organisatie- Vorm geven aan verbinding, vertrouwen en voldoening
Marjon Bohré-den Harder
Dit artikel geeft een heldere definitie van menselijkheid in organisaties: de beleving dat je emoties en verlangens worden erkend, dat je regie hebt over je keuzes en dat je ruimte hebt voor zelfrealisatie. Het sluit aan bij de drie psychologische basisbehoeften: verbondenheid, autonomie en competentie.
Auteurs die schrijven over 'menselijke maat'
De politieke dimensie: menselijke maat in beleid
Ook in de politiek klinkt steeds vaker de roep om de menselijke maat. Na jaren van technocratisch beleid zien we een tegenbeweging waarin politici pleiten voor een meer mensgerichte benadering van beleid en uitvoering. Het gaat daarbij om het zoeken naar een balans tussen regels en maatwerk, tussen systemen en mensen.
Caroline van der Plas
Gewoon gezond verstand
Caroline van der Plas maakt in 'Gewoon gezond verstand' van de menselijke maat een speerpunt. Ze pleit voor een politiek die dichter bij de burger staat en kritisch is op het systeemdenken van de overheid. Haar pragmatische benadering legt de nadruk op empathie en persoonlijke aandacht in politieke besluitvorming.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Alexander Pechtold heeft zich als voormalig D66-leider altijd sterk gemaakt voor hervorming van bestuurlijke processen. In zijn recente werk onderzoekt hij samen met Bart Snels hoe overheidsdiensten menselijker kunnen worden ingericht, met meer ruimte voor maatwerk en persoonlijke benadering.
Alexander Pechtold
Bart Snels
Tot uw dienst
In 'Tot uw dienst' interviewen Alexander Pechtold en Bart Snels diverse professionals in overheidsdienst. Veel geïnterviewden pleiten voor meer menselijke maat in hun werk en minder rigide toepassing van regels. Het boek toont hoe ambtenaren worstelen tussen regels en de wens om burgers echt te helpen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Het Rijnlandse model: menselijkheid als uitgangspunt
Het Rijnlandse model voor organiseren wordt vaak gezien als een alternatief voor het Angelsaksische model dat meer nadruk legt op aandeelhouderswaarde en efficiëntie. In het Rijnlandse denken staat de mens centraal, niet als productiemiddel maar als doel op zich. Dit vertaalt zich in een andere manier van organiseren, waarbij vakmanschap, autonomie en vertrouwen belangrijke waarden zijn.
Jaap Peters
Rijnlands organiseren
Jaap Peters legt in 'Rijnlands organiseren' uit waarom organisaties moeten aansluiten bij menselijke capaciteiten en behoeften, in plaats van mensen te dwingen zich aan te passen aan systemen. Hij biedt een fundamenteel andere kijk op organiseren, waarin de menselijke maat centraal staat.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Jaap Peters
Mathieu Weggeman
Het Rijnland veranderboekje
In 'Het Rijnland veranderboekje' werken Jaap Peters en Mathieu Weggeman het Rijnlandse gedachtegoed verder uit in praktische handvatten. Ze pleiten nadrukkelijk voor het terugbrengen van de menselijke maat in organisaties als tegenwicht tegen doorgeschoten efficiëntiedenken.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Complexiteit managen -'Een van de belangrijkste boeken voor deze tijd'
Nico Jong
Dit artikel over 'Complexiteit managen' laat zien dat de huidige samenleving schreeuwt om maatwerk, terwijl onze systemen gericht zijn op 'one size fits all'. Vooral in het sociale domein, waar het gaat om mensen en relaties, is ruimte nodig voor vakmanschap en nieuwe manieren van werken.
Leiderschap met menselijke maat
Leiderschap speelt een cruciale rol bij het terugbrengen van de menselijke maat in organisaties. Het vraagt om leiders die niet alleen sturen op resultaten, maar ook oog hebben voor de menselijke aspecten van het werk. Empathisch leiderschap, dienend leiderschap en authentiek leiderschap zijn benaderingen die hierbij aansluiten.
"Vergeet nooit de menselijke maat. Ook in de meest hectische situaties moet je aandacht hebben voor de persoon achter de functie. Pas dan kun je effectief leiding geven en mensen in beweging krijgen."
Uit: Notities van een generaal
Empathisch leiderschap is niet voor watjes - ‘Aanrader’
Nico de Leeuw
Dit artikel over 'Empathisch leiderschap' benadrukt dat de mens geen grondstof is, maar een wezen met gevoelens dat gedijt in menswaardige relaties. De auteur introduceert de 'homo empathicus' als alternatief voor de 'homo economicus', waarbij verbinding centraal staat.
Edwin Tuin is een vooraanstaand denker op het gebied van transformatie en organisatieverandering. Als Veranderstrateeg heeft hij diepgaand onderzoek gedaan naar hoe digitalisering, bureaucratie en schaalvergroting de menselijke maat onder druk zetten en hoe we dit kunnen tegengaan.
Edwin Tuin
Mensen boven macht
In 'Mensen boven macht' biedt Edwin Tuin een verfrissende kijk op organisatieverandering. Hij beschrijft hoe digitalisering, bureaucratie en schaalvergroting de menselijke maat onder druk zetten en pleit voor een benadering waarbij de mens als uitgangspunt dient bij beleid en organisatie-inrichting.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Edwin Tuin: ‘Waarom zouden medewerkers aan verandering meewerken? ’
Peter Spijker
In dit interview legt Edwin Tuin uit waarom medewerkers aan verandering zouden meewerken. Hij benadrukt het belang van veiligheid: 'Veiligheid creëert de omstandigheden waarin mensen zo goed mogelijk kunnen meewerken aan verandering. Ze voelen zich veilig als ze gezien, gehoord en gewaardeerd worden.'
Menselijke maat in dienstverlening en zorg
Juist in sectoren waar direct met mensen wordt gewerkt, zoals de zorg, het onderwijs of de schuldhulpverlening, is de menselijke maat essentieel. Hier zien we vaak de spanning tussen het streven naar efficiëntie en standaardisatie enerzijds, en de behoefte aan persoonlijke aandacht en maatwerk anderzijds.
Jurenne Hooi
Eigen schuld…
Jurenne Hooi pleit in 'Eigen schuld...' voor het terugbrengen van de menselijke maat in schuldhulpverlening. Ze laat zien dat effectieve hulp alleen mogelijk is als de unieke situatie van elke persoon centraal staat, in plaats van rigide protocollen en procedures.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Boudewijn Bugter
Social Service Design
In 'Social Service Design' adresseert Boudewijn Bugter expliciet het probleem dat de menselijke maat vaak zoek is in de publieke dienstverlening. Hij biedt praktische handvatten om deze weer terug te brengen in beleid en uitvoering, met oog voor de unieke situatie van elke burger.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Volgende keer beter!
Klachten zijn niet alleen vervelend, maar bieden ook een kans om de menselijke maat terug te brengen in organisaties. Door oprecht te luisteren naar klachten en deze te zien als waardevolle feedback, kunnen organisaties leren hoe ze hun dienstverlening menselijker kunnen maken.
De menselijke organisatie: van theorie naar praktijk
Hoe ziet een organisatie eruit die de menselijke maat daadwerkelijk centraal stelt? Het gaat verder dan alleen een vriendelijke sfeer of goede arbeidsvoorwaarden. Het betekent een fundamenteel andere manier van organiseren, waarbij de organisatie wordt ingericht rondom mensen in plaats van andersom.
Marjon Bohré-den Harder
De menselijke organisatie
Marjon Bohré-den Harder gaat in 'De menselijke organisatie' diep in op de maatschappelijke roep om meer menselijke maat en hoe deze concreet vorm kan krijgen. Ze plaatst de menselijke maat tegenover bureaucratie en technocratie en biedt praktische handvatten voor implementatie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
SPOTLIGHT: Pieter van Osch
Pieter van Osch is een ondernemer en coach die organisaties begeleidt bij het vinden van een nieuwe balans tussen winst, doel en mensen. Hij gelooft dat ondernemers kunnen bijdragen door te ondernemen volgens nieuwe normen waarbij niet alleen winst, maar ook mens en doel centraal staan.
Meer over Pieter van Osch
Pieter van Osch
Dennis Mensink
Ondernemen kan écht anders
In 'Ondernemen kan écht anders' laten Dennis Mensink en Pieter van Osch zien hoe het terugbrengen van de menselijke maat in organisaties een randvoorwaarde is voor duurzame groei. Ze pleiten voor een benadering waarbij de mens centraal staat en niet wordt gereduceerd tot productiemiddel.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Zo werkt de mens - ‘Inzichten en praktische adviezen’
Nico de Leeuw
Dit artikel bespreekt het boek 'Zo werkt de mens' waarin Marc Vollebregt waarschuwt voor de negatieve gevolgen van systeemdenken. Hij stelt dat het tijd is om menselijkheid weer centraal te stellen door vertrouwen, verbinding en verantwoordelijkheid te bevorderen binnen teams.
HR en de menselijke maat
Human Resources (of Human Experience, zoals sommigen het liever noemen) speelt een sleutelrol bij het bevorderen van de menselijke maat in organisaties. Het gaat daarbij niet alleen om het ontwikkelen van mensgerichte processen en systemen, maar ook om het creëren van een cultuur waarin mensen kunnen floreren.
De HX Factor - 'Een urgent boek voor iedere HR (HX?) professional'
Wiemer Renkema
In 'De HX Factor' pleiten de auteurs voor een verandering van Human Resource Management naar Human Experience Management. Ze gruwen van het woord 'resources' en stellen dat organisaties waar de mens centraal staat gezonder, duurzamer en succesvoller zijn.
HRM voor de toekomst-Op weg met de menselijke maat
Marion Dijksterhuis
Rob Vinke beschrijft in 'HRM voor de toekomst' hoe HR kan bijdragen aan een organisatie met menselijke maat. Hij benadrukt dat het niet gaat om nieuwe instrumenten, maar om het correct inzetten hiervan en het maken van verbinding met organisatieprocessen op basis van de menselijke maat.
Human Capital: Chefsache!
Ruurd Baane
Dit artikel benadrukt dat in een tijd van structurele arbeidsmarktkrapte en veranderende opvattingen over werk, human capital een onmisbare 'asset' is - een zachte factor met harde impact. Menselijke maat in HR-beleid is daarmee niet alleen ethisch juist, maar ook strategisch noodzakelijk.
Merlijn Ballieux
Guido van de Wiel
Durf het verschil te maken
Dit boek is een klassieker in het denken over mensgerichte verandering. Guido van de Wiel en Merlijn Ballieux pleiten voor een veranderaanpak die mensen niet ziet als middel maar als bron. Ze laten zien dat verandering alleen kan slagen als er aandacht is voor de menselijke maat en voor het individu achter de functie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De toekomst van de menselijke maat
In een tijd van toenemende automatisering, kunstmatige intelligentie en dataficatie wordt de vraag naar de menselijke maat alleen maar urgenter. Hoe zorgen we ervoor dat technologie ten dienste staat van mensen, in plaats van andersom? Welke keuzes maken we als samenleving over de inrichting van onze organisaties en instituties?
Hans Achterhuis
Peter Henk Steenhuis
Tegendenken
In 'Tegendenken' behandelen Hans Achterhuis en Peter Henk Steenhuis de menselijke maat als een van de centrale thema's. Ze pleiten voor herwaardering van het principe waarbij de mens en zijn behoeften centraal staan, als tegenwicht tegen doorgeslagen rationalisering en schaalvergroting.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Van meetbaar naar merkbaar, van duurzaam naar dierbaar
Guido van de Wiel
Guido van de Wiel pleit in dit artikel voor een verschuiving 'van meetbaar naar merkbaar, van duurzaam naar dierbaar'. Hij stelt dat we niet meteen alles bedrijfskundig moeten becijferen, maar eerst de menselijke dimensie moeten erkennen en waarderen.
Menselijke maat in praktijk brengen
De menselijke maat vormgeven in je organisatie begint bij bewustwording, maar vraagt uiteindelijk om concrete actie. Het gaat om keuzes in leiderschap, organisatie-inrichting, communicatie en cultuur. Maar bovenal gaat het om een fundamentele keuze: wil je een organisatie waar systemen of mensen centraal staan?
Rijnlands organiseren
Om de menselijke maat terug te brengen, is het essentieel om organisaties kleinschaliger in te richten. Creëer teams waarin mensen elkaar kennen, vertrouwen en aanspreken. Zorg ervoor dat mensen autonomie hebben over hun werk en besluiten kunnen nemen op het niveau waar de kennis aanwezig is.
Margaret Heffernan: ‘Veel medewerkers bang om zich uit te spreken’
Paul Groothengel
Margaret Heffernan benadrukt in dit interview het belang van luisteren: 'Hoe hoger je in een organisatie werkt, des te belangrijker wordt het om goed te luisteren. Door te luisteren, creëer je een gevoel van betrokkenheid en veiligheid.'
De menselijke maat - Stap in de cirkel van empathisch leiderschap
Marie-José Gilsing
In dit artikel over 'De menselijke maat' wordt het belang van zelfkennis benadrukt: 'Elk inzicht in je leven begint met echt inzicht in jezelf.' Door zelfkennis word je authentieker, veerkrachtiger en meer in balans, wat je mensgerichte dienstverlening ten goede komt.
Conclusie: De menselijke maat als kompas
De menselijke maat is geen luxe, maar een noodzaak voor organisaties die toekomstbestendig willen zijn. In een wereld die steeds complexer en technologischer wordt, biedt de menselijke maat een kompas om koers te houden. Het gaat uiteindelijk om de fundamentele keuze om mensen - medewerkers, klanten, burgers - niet als middel maar als doel te zien.
Door de menselijke maat centraal te stellen, creëer je niet alleen meer betekenis en voldoening voor alle betrokkenen, maar ook betere resultaten op de lange termijn. Want organisaties bestaan uiteindelijk uit en voor mensen, en het zijn mensen die het verschil maken.
