Staat er bij jou op kantoor ook een machine voor heerlijke koffie? En een vat met lekker gekoeld water? Fijn om ze binnen handbereik te hebben, nietwaar. Maar waar staat de machine voor een vers kopje vertrouwen? En waar kun je je laven aan het vat met erkenning? En autonomie, verbinding en zelfexpressie, heb je daar al ruimte voor gemaakt?
De meeste leiders willen graag ruimte maken voor hun mensen, omdat ze weten dat mensen dat nodig hebben om én lekker te kunnen werken én te presteren. Maar... ze hebben geen idee waarvoor ze ruimte maken en of het lukt. En dat is zonde, omdat het vaak niet goed lukt om ruimte te maken. Er zit wel eens wat in de weg en soms ben jij dat -al dan niet per ongeluk- als leider.
Eerlijk is eerlijk: ik zit als leider ook wel eens in de weg. Hoewel ik bijzondere, leuke, slimme en creatieve mensen om me heen weet te verzamelen om samen trainingen mee te geven stroomt het soms toch niet zo lekker. Waarom? Ligt het aan mij als leider?
Nou en of. Omdat ik bijvoorbeeld zelf heel veel wil creeëren en mijn kommetje daarmee vul, is er voor anderen soms te weinig ruimte om te creëren over, waardoor zij een beetje ‘uit' gaan: ze zijn dan minder gemotiveerd of bevlogen. En, nu ik toch met de billen bloot ga, nog een frats van me: Omdat ik zelf veel behoefte heb aan autonomie, verlang ik dat ook van anderen. Mijn boodschap is dan: ‘vind je weg maar', terwijl ze soms juist behoefte hebben aan duidelijkheid, die ze dan dus niet krijgen. Kortom, de behoeftes die je kunt vervullen met mij als leider kloppen niet altijd met de behoeftes van de mensen om mij heen. Tja, en dan wordt het stroef. En onnodig hard werken.
Gefascineerd door mijn eigen fratsen én omdat ik steeds vaker door leiders word gevraagd als coach, ben ik op leerexpeditie gegaan. Ik ben topleiders gaan opzoeken uit allerlei werelden. Ik ging naar plekken waar ‘het grandioos lukt en mensen shinen'. En wees maar gerust, ook die leiders weten niet altijd bewust waar zij ruimte voor maken en hoe zij dat doen. Maar we ontdekten het samen.
Zo vertelde generaal-buiten-dienst van de Landmacht Hans Damen me alsof het de normaalste zaak van de wereld is: ‘Wij delen alle lief en leed met elkaar als we ver weg van huis zijn.' Niks de harde jongen uithangen de hele tijd, nee, je sores delen en naar elkaar luisteren! Want dat heb je dan juist nodig: ruimte om te delen en te verbinden. Dit is volgens mij precies wat men bedoelt als ze zeggen ‘de leider voegt wat toe aan de organisatie'. In Hans' geval was dat een enorme veldfles aan verbinding in een organisatie - het leger - die daar gezien de hiërarchische structuur niet in voorziet.
Het zijn de mooie persoonlijke verhalen van Hans en van de andere topleiders -van het voetbalstadion tot de overheid en van de filmwereld tot de internationale retail- die me inzicht hebben gegeven in de dynamiek van het ruimte maken. Mede door hun verhalen heb ik een aantal principes kunnen beschrijven waar ik zelf veel aan heb als leider, en waar jij meteen mee aan de slag kunt om ruimte te maken en jij jouw mensen gaat laten shinen.
Ben ik door mijn onderzoek een betere leider geworden? De tijd zal het leren. Wel merk ik dat ik als coach en adviseur mijn klanten veel beter kan helpen. Lees Maak Ruimte en laat je mensen shinen maar eens en ontdek hoe jij ruimte kunt maken voor jouw mensen. En als je er dan toch niet uitkomt? Wees welkom, ik heb altijd wel ruimte voor een kop koffie.
Maak ruimte en laat je mensen shinen is een boek vol extra's: audio, video, muziek en een gratis downloadbaar werkboek.
Over Juul Martin
Juul Martin is psycholoog en coach en is gek op verkennen en creëren. In zijn nieuwste boek 'Maak Ruimte' beschrijft hij de dynamiek van het ruimtemaken met humor en stijl. Hij coacht en adviseert leiders die willen groeien en verbindt leiders die dat willen binnen de ruimtemaakers-community. Hij is de auteur van Maak ruimte.
